คอนกรีตที่ใช้อยู่ยังแข็งแรงพอหรือไม่?
การทดสอบคอนกรีตด้วย Rebound Hammer คืออะไร? ตรวจเช็กกำลังคอนกรีตได้โดยไม่ทำลายโครงสร้าง

คอนกรีตถือเป็นวัสดุหลักของงานก่อสร้าง ไม่ว่าจะเป็นบ้าน อาคารสะพาน หรือถนน แต่เมื่อเวลาผ่านไป คำถามสำคัญที่วิศวกรและเจ้าของอาคารต้องหาคำตอบก็คือ “คอนกรีตที่ใช้อยู่ยังแข็งแรงพอหรือไม่?”
ถ้าใช้วิธีทดสอบแบบเดิมๆ อย่างการเจาะแกน (Core Test) แม้จะได้ผลที่แม่นยำ แต่ก็ทำให้โครงสร้างเสียหายและเปลืองเวลา จึงเกิดทางเลือกที่น่าสนใจขึ้นมาคือ การทดสอบกำลังคอนกรีตด้วย Rebound Hammer ซึ่งเป็นการทดสอบแบบ ไม่ทำลายโครงสร้าง (Non-Destructive Test : NDT) ตามมาตรฐาน ASTM C805 และ มยผ.1502-51
Rebound Hammer คืออะไร? (Schmidt Hammer Test)

ภาพ : แสดงตัวอย่างส่วนประกอบของ Rebound Hammer
ที่มา : กรมโยธาธิการและผังเมือง, 2561, น.9,
การทดสอบคอนกรีตแบบไม่ทำลายด้วยวิธีค้อนกระแทก (Rebound hammer)
Rebound Hammer หรือที่เรียกว่า Schmidt Hammer เป็นเครื่องมือสำหรับ ทดสอบคอนกรีตในโครงสร้างโดยไม่ทำลาย ใช้เพื่อประเมินค่ากำลังอัดประลัย (Fc') ของคอนกรีต
หลักการทำงานคือวัดค่าดัชนีสะท้อนกลับ (Rebound Number) ที่เกิดจากแรงกระแทกของสปริงภายในตัวเครื่องเมื่อกดปลายแท่งทดสอบ (Plunger) เข้ากับผิวคอนกรีต
- ผิวคอนกรีตที่แข็งมาก → ค่าดัชนีสะท้อนกลับสูง
- ผิวคอนกรีตที่นิ่มหรือมีรอยร้าว → ค่าดัชนีต่ำ
ผลที่ได้จะอยู่ในรูปตัวเลข ซึ่งสามารถนำไปเปรียบเทียบกับตารางมาตรฐานเพื่อหาค่ากำลังอัดโดยประมาณของคอนกรีตได้
วิธีการทดสอบคอนกรีตด้วย Rebound Hammer
- เตรียมพื้นผิว – ต้องขัดผิวให้เรียบ สะอาด และไม่มีเศษปูนเกาะ
**พื้นผิวที่โค้งนูนจะให้ค่า Rebound Number ต่ำกว่า และพื้นผิวที่เว้าจะให้ค่า Rebound Number สูงกว่า** - กำหนดตำแหน่งทดสอบ – เลือกจุดที่ต้องการตรวจ ไม่ควรทดสอบบนรอยแตก
- กด Rebound Hammer – จับเครื่องแนบกับผิวคอนกรีต แล้วกดให้ลูกเหล็กกระแทก

ภาพ : การทดสอบ Rebound Hammer โดยวิศวกรบริษัท เอ็น.เอส.พลัส เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด
- อ่านค่า Rebound Number – บันทึกตัวเลขที่แสดงบนหน้าปัด
ภาพ : การอ่านค่า Rebound Number โดยวิศวกรบริษัท เอ็น.เอส.พลัส เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด
- ตีความผล – นำค่าไปเปรียบเทียบกับกราฟหรือมาตรฐาน เพื่อหากำลังอัดโดยประมาณ
ที่มา : ASTM C805
ข้อดีและข้อจำกัดของการทดสอบคอนกรีตด้วย Rebound Hammer
ข้อดี
- ไม่ทำลายโครงสร้าง
- รวดเร็วและสะดวก ใช้ในสนามได้ทันที
- ค่าใช้จ่ายไม่สูง
ข้อจำกัด
- ผลลัพธ์ขึ้นอยู่กับสภาพผิวคอนกรีต ความชื้น และอายุการก่อสร้าง
- ใช้ได้ดีในการเปรียบเทียบ ไม่ควรใช้เพียงวิธีเดียวตัดสินกำลังคอนกรีต
- ความแม่นยำอาจน้อยกว่าวิธี Core Test
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการทดสอบคอนกรีต
การทดสอบคอนกรีตแบบไม่ทำลาย (NDT) คืออะไร?
คือการตรวจสอบคุณภาพคอนกรีตโดยไม่ต้องเจาะหรือทำลายชิ้นงาน เช่น Rebound Hammer, Ultrasonic Pulse Velocity, หรือ Impact Echo Test เพื่อประเมินสภาพโครงสร้างโดยไม่กระทบการใช้งานจริง
Rebound Hammer ใช้วัดอะไรได้บ้าง?
ใช้วัด “ค่ากำลังอัดโดยประมาณ” ของคอนกรีต รวมถึงตรวจสอบความสม่ำเสมอของคอนกรีตในแต่ละบริเวณได้
การทดสอบคอนกรีตควรทำเมื่อไหร่?
ควรทำเมื่อต้องการตรวจสอบความแข็งแรงของอาคารเก่าหรือโครงสร้างที่มีอายุการใช้งานนาน รวมถึงหลังเกิดเหตุ เช่น น้ำท่วม ไฟไหม้ หรือแรงกระแทก เพื่อประเมินความปลอดภัย
ถ้าผล Rebound Hammer ต่ำ ควรทำอย่างไร?
ควรตรวจสอบซ้ำในหลายจุด และถ้ายังได้ค่าต่ำ ควรทำ Core Test เพื่อยืนยันค่ากำลังอัดจริงก่อนสรุปผล
การทดสอบกำลังคอนกรีตด้วย Rebound Hammer เป็นวิธีที่ ง่าย รวดเร็ว ไม่ทำลายโครงสร้าง และให้ข้อมูลเบื้องต้นได้ทันที เหมาะสำหรับงานตรวจสอบภาคสนามหรือการสำรวจสภาพอาคารเบื้องต้น
อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำ ควรใช้ Rebound Hammer ร่วมกับการทดสอบอื่นๆ เช่น Core Test หรือ Ultrasonic Test เพื่อประเมินสภาพคอนกรีตได้อย่างรอบด้านและปลอดภัยตามมาตรฐานวิศวกรรม
หากคุณกำลังมองหาทีมผู้เชี่ยวชาญด้าน การทดสอบคอนกรีต, การตรวจสอบโครงสร้าง หรือการประเมินความแข็งแรงของอาคาร ติดต่อทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ เพื่อขอคำปรึกษาหรือรับบริการทดสอบคอนกรีตในพื้นที่ของคุณได้เลยวันนี้ เพราะความปลอดภัยของโครงสร้าง คือสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม
สนใจติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
Website : https://www.nsplusengineering.com
โทร : 086-307-5103, 085-114-3733
Facebook : nsplusengineering
Line : @nsplus
Email : info.nsplus@gmail.com

